Γράφει ο Δημήτρης Αλαμπάνος
Η πρόσφατη βράβευση του Έλληνα Πρωθυπουργού ως «Παγκόσμιος Πολίτης» με το βραβείο «Global Citizen» από το Ατλαντικό Συμβούλιο (Atlantic Council) και μάλιστα δια χειρός του επικεφαλής της Pfizer Άλμπερτ Μπουρλά, δημιουργεί έντονο προβληματισμό τόσο για τη φύση αυτών των βραβείων, όσο και για το τι σημαίνει πραγματικά να είναι κάποιος πολίτης και δη παγκόσμιος πολίτης.
Η βράβευση αυτή, όχι μόνο δεν αναδεικνύει τη συμβολή του Έλληνα πρωθυπουργού στη δημοκρατία και την προάσπιση του Δικαίου των πολιτών, αλλά φέρνει στο προσκήνιο τη συσχέτιση και τη διαπλοκή μεταξύ των σημερινών πολιτικών – κομματανθρώπων και των μεγάλων εταιρειών, σε μια αέναη συστημική προσπάθεια για την επιβολή μιας παγκόσμιας διακυβέρνησης. Κυρίως όμως αναδεικνύει την αποξένωση των ανθρώπων σήμερα από την αληθινή έννοια του πολίτη.
Το συγκεκριμένο βραβείο δεν είναι παρά ένα ψεύτικο επικοινωνιακό σκουπίδι, με μεγάλους χορηγούς εταιρείες όπως η Pfizer, η Siemens, αλλά και άλλες που έχουν κατηγορηθεί για σκάνδαλα και σκοτεινές συμφωνίες κατά τη διάρκεια της πανδημίας και παλαιότερα. Είναι φανερό πως δίνεται στα πλαίσια ενός επικοινωνιακού παιχνιδιού, κάτι που όπως είναι φυσικό δεν τιμά την ουσία της πολιτικής και της δημοκρατίας. Αντίθετα, δημιουργεί μια ψευδή εικόνα επιβράβευσης των πολιτικών ηγετών, αποσυνδέοντάς τους ουσιαστικά από τα προβλήματα και τις ανάγκες των απλών πολιτών και κατ΄ επέκτασης της ίδιας της πολιτείας.
Άλλωστε η ιδιότητα του πολίτη στην πραγματική της ουσία δεν έχει να κάνει με βραβεύσεις και τίτλους που απονέμονται από διεθνείς οργανισμούς και δεν μπορεί φυσικά να είναι προϊόν επικοινωνιακών στρατηγικών.
Ο πολίτης ως μονάδα δεν είναι απλά το πρωταρχικό κύτταρο της πολιτείας. Είναι ο θεμελιωτής και ο δημιουργός της, ο οποίος συνάμα είναι και αυτός που ωφελείται μέσα από το ίδιο το δημιούργημά του.
Η πολιτεία δεν είναι απλά ένας γεωγραφικός χώρος ή η κτιριακή δομή μιας πόλης ή μιας χώρας. Στην ουσία αφορά μια ολόκληρη εποχή και χαρακτηρίζεται από τη δράση των πολιτών της σε αυτό το διάστημα. Θεμέλιος λίθος της είναι μια συμπαγής αξιακή βάση και χτίζεται αποκλειστικά σύμφωνα με τις ιδέες των πολιτών της, καλύπτοντας συγχρόνως τις ανάγκες τους.
Όλο αυτό όμως προϋποθέτει την άμεση και ενεργή συμμετοχή του συνόλου των ανθρώπων στη διαμόρφωση του μέλλοντος τους, μέσα από την αρμονική συνύπαρξη και δημιουργία τους στο παρόν.
Αντίθετα με όλα αυτά, η βράβευση του Έλληνα πρωθυπουργού στις μέρες μας, καταδεικνύει την κατάσταση της σημερινής πραγματικότητας. Διαφαίνεται ξεκάθαρα πως οι πολίτες στην προσπάθειά τους να ανελιχθούν μέσα στο κοινωνικό γίγνεσθαι, συχνά συνδέονται με μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες οι οποίες προωθούν αποκλειστικά τα δικά τους συμφέροντα.
Η φτωχοποίηση των πολιτών παγκοσμίως, η αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων και η απομάκρυνση από την ουσία της δημοκρατίας είναι άμεσες συνέπειες αυτής της επικίνδυνης σύνδεσης πολιτικής εξουσίας και εταιρικών συμφερόντων. Οι πολιτικοί δεν μπορούν να προβάλλονται ως «Παγκόσμιοι Πολίτες» όταν η πολιτική τους δράση οδηγεί στη φτώχεια, στην εξαθλίωση και στην αδυναμία των πολιτών να συμμετάσχουν ενεργά στη διαμόρφωση της δικής τους ζωής.
Η αληθινή πολιτεία αντιθέτως, οικοδομείται όταν όλοι οι πολίτες χωρίς αποκλεισμούς, έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν ενεργά στη λήψη αποφάσεων, με το δικαίωμα να εκλέγουν και να εκλέγονται και να ανελίσσονται αποκλειστικά σύμφωνα με τις δυνατότητές τους. Πρωτίστως όμως, οφείλουν να έχουν τη δύναμη να ασκούν έλεγχο στην εξουσία, διαμορφώνοντας ένα σύστημα δικαιοσύνης που λειτουργεί βάσει του ανθρώπινου αξιακού κώδικα, υπηρετώντας αποκλειστικά το κοινό καλό και το δίκαιο. Η πολιτεία από την άλλη, οφείλει να προάγει αυτή τη δικαιοσύνη, την ισότητα και την αξιοκρατία.
Αν θέλουμε λοιπόν πραγματικά να φτιάξουμε μια καλύτερη κοινωνία, πρέπει να σταματήσουμε να ασχολούμαστε με τα ψευδεπίγραφα βραβεία και να αρχίσουμε να επενδύουμε στους ίδιους τους πολίτες. Διότι μόνο έτσι η πολιτεία θα ανακτήσει την αληθινή της ουσία και θα αποτελέσει στο τέλος την καλύτερη επιβράβευση για τον ίδιο τον πολίτη. Άλλωστε ο πολίτης είναι που δημιουργεί πολιτεία η οποία με τη σειρά της δημιουργεί άξιους και ενεργούς πολίτες.
Κάπως έτσι λειτουργεί ένας αέναος κύκλος, που οδηγεί σε μια πραγματική πολιτισμική ανέλιξη, η οποία είναι ολοφάνερο πως είναι απαραίτητη στις μέρες μας περισσότερο από ποτέ.