Γράφει ο Ηλίας Καλλέργης
Μια σπουδαία ατελέσφορη – όπως όλα δείχνουν – έρευνα, ήρθε στο φως της δημοσιότητας πρόσφατα μέσω του επιστημονικού περιοδικού Nature με τίτλο: «The earliest evidence of large animal fossil collecting in mainland Greece at Bronze Age Mycenae» («Η πρωιμότερη μαρτυρία συλλογής απολιθώματος μεγάλου ζώου στην ηπειρωτική Ελλάδα στις Μυκήνες, της Εποχής του Χαλκού»).
Η έρευνα αυτή, έρχεται μετά από σχεδόν 50 χρόνια από την ανακάλυψη ενός απολιθωμένου οστού ρινόκερου. Το οστό (αστράγαλος), βρέθηκε σε ανασκαφές στις Μυκήνες τη δεκαετία του ‘70 και αναλύθηκε από τη Βασιλική Πλιάτσικα, Δρ Αρχαιολόγο, επιμελήτρια Αρχαιοτήτων στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, την Τζάκλιν Μέιερ (Jacqueline S. Meier), Δρ Ζωοαρχαιολόγο, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Φλόριντα και την Κιμ Σέλτον (Kim Shelton), καθηγήτρια στο Τμήμα Αρχαίων Ελληνικών & Ρωμαϊκών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια (Μπέρκλεϊ), που υπογράφουν την έρευνα για το μοναδικό παλαιοντολογικό εύρημα των Μυκηνών: Έναν απολιθωμένο αστράγαλο ρινόκερου του είδους Stephanorhinus.
Ατελέσφορη έρευνα, διότι ακόμα και από τους ερευνητές άρχισαν τα “δεν αποκλείεται…”, “δυστυχώς δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με ασφάλεια…” και άλλους τέτοιους χαρακτηρισμούς, μπερδεύοντας έτσι το κοινό που ασχολείται με τα όποια αρχαιολογικά ευρήματα στη χώρα μας.
Δεν είναι η πρώτη φορά που κάτι τέτοιο συμβαίνει φυσικά, δυστυχώς οι περισσότερες μελέτες και έρευνες που έχουν δημοσιοποιηθεί και αφορούν τμήματα της ιστορίας και γεγονότων που έλαβαν χώρα χιλιάδες χρόνια πριν, δεν καταλήγουν σε ασφαλή συμπεράσματα.
Ας επιστρέψουμε στην έρευνα στην οποία αναφέρεται το άρθρο όμως και τη Βασιλική Πλιάτσικα, Δρ Αρχαιολόγο, επιμελήτρια Αρχαιοτήτων στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και στην συνέντευξη της σε μεγάλο ειδησεογραφικό site λίγες μέρες πριν για το θέμα, η οποία ξεκίνησε αναφέροντας τα έξής: ‘’Η εύρεση του απολιθώματος, ήταν μια έκπληξη και για μας …..Μέχρι στιγμής, δε γνωρίζουμε με ακρίβεια πώς προμηθεύτηκαν οι Μυκηναίοι το απολίθωμα. ‘’
Η κα Πλιάτσικα στη συνέχεια μπερδεύει το αναγνωστικό κοινό λέγοντας: Δεν αποκλείεται, λοιπόν, να το (εννοεί το οστό) απέδωσαν σε κάποιο υπερμέγεθες φανταστικό, εξωτικό ή παλαιότατο ον. Το γεγονός ότι το απολίθωμα συνελέγη και κατέληξε μέσα σε ένα κτίριο της ακρόπολης οδηγεί στη βάσιμη υπόθεση ότι οι Μυκηναίοι αντιλήφθηκαν ότι πρόκειται για ένα μοναδικό αντικείμενο και προβληματίστηκαν για την προέλευση και την παλαιότητά του, εξ ου και το μεταχειρίστηκαν ιδιαιτέρως.
Και συνεχίζει με πιθανολογίες τύπου:’’ Δυστυχώς, δε μπορούμε να γνωρίζουμε με ασφάλεια αν οι Μυκηναίοι συνέδεσαν το απολίθωμα με κάποιο μυθικό ον, άνθρωπο, ζώο ή τέρας. ….. Δεν αποκλείεται πράγματι οι Μυκηναίοι της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, να αιτιολόγησαν την ύπαρξη του απολιθώματος στο πλαίσιο κάποιου μύθου, ανάλογου με αυτόν του Περσέα, του μυθικού ιδρυτή της θέσης, που κάλεσε τους Κύκλωπες να τειχίσουν το ανάκτορό του, ή του Ηρακλή που έφερνε στον βασιλιά Ευρυσθέα τα τέρατα που εξολόθρευε.
Είναι σα να καταρρέει η έρευνα κατ’ εμέ. Μιας και δεν είναι σίγουροι για το ένα, δεν αποκλείεται το άλλο, αλλά εντελώς τυχαία -και τύχη δεν υπάρχει- το οστό αυτό βρέθηκε στο κεντρικό υπόγειο δωμάτιο του κτιρίου Θ στη Νοτιοδυτική Συνοικία της Ακρόπολης των Μυκηνών. Τώρα, τι, πως και γιατί, κανένας δεν ξέρει τελικά να μας πει…
Δε γνωρίζω πώς σας ακούγονται εσάς αυτά, το ασφαλές συμπέρασμα πάντως είναι, πως η ιστορία είναι τόσο παραποιημένη και “σκόρπια” που χωρίς σαφείς αποδείξεις δεν μπορούν να βγουν χρήσιμα συμπεράσματα, ακόμα και άλλα 50 χρόνια να περάσουν. Ίσως αν βρεθούμε σε κάποιο υπόγειο του Βατικανού και σε πρωτότυπα κείμενα που διασώζονται εκεί, να έχουμε καλύτερη γνώμη γι’ αυτό, αλλά και για άλλα πολλά.
Υπάρχει εξάλλου και μια διαχρονική μάχη μεταξύ επιστημόνων. Με μεγαλύτερη αυτή για την μέχρι τώρα μελέτη της χρονολόγησης του πλανήτη μας, αλλά και των ιστορικών καταγραφών που μέχρι τώρα υπάρχουν.
Αναρωτιούνται δηλαδή οι ερευνητές επιστήμονες, τι γύρευε ένας …ρινόκερος – δηλαδή το απολίθωμα ενός οστού του δικέρατου είδους Stephanorhinus– από την Εποχή των Παγετώνων στις Μυκήνες της Ύστερης Εποχής του Χαλκού; Μη γνωρίζοντας την πραγματική χρονολόγηση ακόμα και για τις Μυκήνες.
Γνωρίζοντας από την άλλη σήμερα, πως η επιστήμη μελετά καθ’ υπόδειξη περίεργων κέντρων και χρηματοδοτών, ο καθένας μπορεί να υποθέσει ότι γνωρίζει και έχει μελετήσει περισσότερο. Από παλαιοντολογικά οστά, μέχρι οστά γιγάντων και κυκλώπων που αναφέρονται σε κείμενα των προγόνων μας…. Είμαστε όμως σίγουροι για αυτά που διαβάζουμε; Έχουμε την πρόσβαση σε πρωτότυπα κείμενα, ώστε να τα αντιπαραβάλλουμε με τα μέχρι τώρα κείμενα, που έχουν βγει στη δημοσιότητα; Έχουμε πλήρη καταγραφή των γεγονότων από την δημιουργία του πλανήτη ως τις μέρες μας;
Η ιστορία είναι αμείλικτη και σίγουρα η ροή των αληθινών γεγονότων θα μας αποκαλυφθεί με ασυγκράτητη ορμή, όπως συμβαίνει με την ορμητική ροή του νερού ενός ποταμού που για χρόνια μένει εγκλωβισμένος από την ανθρώπινη παρέμβαση…