Γράφει η Ελευθερία Δελαγραμμάτικα
Σε μία απεγνωσμένη προσπάθεια βρίσκονται οι τευτλοπαραγωγοί της χώρας, οι οποίοι ομόφωνα αποφάσισαν να ακολουθήσουν τον δρόμο της δικαιοσύνης, διεκδικώντας την επαναλειτουργία της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης Α.Ε., το μοναδικό εργοστάσιο παραγωγής ζάχαρης στην Ελλάδα.
Σε συνάντηση τους στο Πλατύ Ημαθίας, περισσότεροι από 80 τευτλοπαραγωγοί, από τους νομούς Πέλλας, Ημαθίας, Σερρών, Θεσσαλίας, Ροδόπης και Έβρου, αποφάσισαν να προχωρήσουν με δικά τους έξοδα «στην κατάθεση αγωγής κατά των διοικήσεων της ΕΒΖ από το 2016, ζητώντας την ανάκληση της απόφασης του 2020, με βάση την οποία θα υλοποιούταν εντός τριετίας, το σχέδιο εξυγίανσης της βιομηχανίας, το οποίο είχε εκπονήσει η Τράπεζα Πειραιώς και την έξοδο της εταιρείας από το άρθρο 99 του πτωχευτικού κώδικα».
Οι τευτλοπαραγωγοί γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα ότι η ΕΒΖ Α.Ε. εξελίσσεται σε σκάνδαλο τύπου ‘’SUGAR GATE’’, με το πλιάτσικο του εργοστασίου να έχει την τιμητική του, αφού έχει αφαιρεθεί εξοπλισμός από το εργοστάσιο αξίας άνω των 150.000.000 ευρώ…
Από την άλλη, η κυβέρνηση Μητσοτάκη, δια στόματος του ίδιου του Πρωθυπουργού, δήλωνε τον Νοέμβριο του 2019 ότι ‘’το πρόβλημα της ζάχαρης λύθηκε’’! Θα αποζημίωνε, λέει, τους τευτλοπαραγωγούς, θα ξεκινούσε η παραγωγή της ζάχαρης και δήλωνε με στόμφο, ‘’πως μια χρεοκοπημένη βιομηχανία μπορεί να αναβιώσει βάσει σχεδίου και να κρατήσει ένα σημαντικό κομμάτι του πρωτογενούς τομέα’’.
Αντιθέτως, μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα και οι τευτλοπαραγωγοί έχουν σταματήσει να καλλιεργούν, με την κυβέρνηση, τελικά, να σφυρίζει αδιάφορα για το τι μέλλει γενέσθαι με την καλλιέργεια των τεύτλων. Και για να λέμε τα πράγματα με το όνομα τους, από το 2019 το ΥπΑΑΤ έχει σταματήσει να ασχολείται με την ΕΒΖ και την τευτλοκαλλιέργεια.
Αξίζει να αναφέρουμε, ότι στον φάκελο του στρατηγικού σχεδίου της ΚΑΠ 2023-2027, που κατατέθηκε στην ΕΕ, το ΥπΑΑΤ αναφέρεται σε μια καλλιέργεια που θα φτάσει στα 13.630 στρέμματα στην χώρα. Από την άλλη, το σχέδιο εξυγίανσης της ΕΒΖ από την τράπεζα Πειραιώς, κάνει λόγο για καλλιέργεια τεύτλων στην χώρα στα 60.000 στρέμματα από το 2022.
Βλέπουμε λοιπόν ότι και η κυβέρνηση, αλλά και η Τράπεζα Πειραιώς, έχουν καταθέσει σχέδιο εξυγίανσης και παραγωγής, το οποίο έμεινε στα χαρτιά μέχρι και σήμερα. Ειδικά, τώρα, που το παρόν μας είναι “δύσκολο” λόγω της επισιτιστικής κρίσης, εξαιτίας του Ρώσο-Ουκρανικού πολέμου- σύμφωνα πάντα με τις δηλώσεις της κυβέρνησης- είναι αναγκαίο να διαφυλάξουμε τον πρωτογενή τομέα παραγωγής, .
Η ΕΒΖ Α.Ε. αποτελούσε μονοπώλιο, αφού ήταν η μοναδική βιομηχανία ζάχαρης στην Ελλάδα, η οποία κάλυπτε την εγχώρια κατανάλωση και εξήγαγε τεράστια ποσότητας ζάχαρης.
Η Εταιρεία δραστηριοποιείται στην παραγωγή και εμπορία λευκής κρυσταλλικής ζάχαρης και των παραπροϊόντων της. Είναι δε ο μοναδικός παραγωγός ζάχαρης στην Ελλάδα και λειτουργεί στα πλαίσια της κοινής αγροτικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) και συγκεκριμένα βάσει του Κανονισμού του Συμβουλίου 1234/2007, ο οποίος θεσπίζει τον Ενιαίο Κανονισμό ΚΟΑ για ορισμένα γεωργικά προϊόντα, μεταξύ των οποίων και την ζάχαρη.
Πώς όμως το μοναδικό μονοπώλιο της χώρας μας έφτασε να πτωχεύσει και να γίνει πλιάτσικο σε μια δημόσια περιουσία;
Η Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης Α.Ε. ιδρύθηκε με ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΗΜΑ και Ελληνικά, Εθνικά κεφάλαια, το 1960 (φεκ 153/9.5.1960) με την συμμετοχή της ΕΤΒΑ και της ΑΤΕ (Αγροτική Τράπεζα Ελλάδος) με μετοχικό κεφάλαιο 200.000.000 δρχ. Έχει έδρα τον Δήμο Θεσσαλονίκης, είναι καταχωρημένη στα Μητρώα Ανωνύμων Εταιρειών του Υπουργείου Ανάπτυξης με αριθμό Μ.Α.Ε.8246/62/Β/86/61 και είναι εισηγμένη στο Χ.Α.Α. από το 2000. Αξίζει να σημειωθεί δε, πως τα Δ.Σ της ΕΒΖ διορίζονταν από την εκάστοτε κυβέρνηση με το προνόμιο της ασυλίας!
Στην πορεία της δημιούργησε 5 εργοστάσια, στην Λάρισα, στο Πλατύ Ημαθίας, στις Σέρρες, στην Ξάνθη και στην Ορεστιάδα. Το εργοστάσιο στην Ορεστιάδα ιδρύθηκε, επίσης, με κονδύλια από τους εθνικούς πόρους το 1978 και τότε επικυρώνεται με νόμο, η από 27 Ιουνίου 1977 σύμβαση δανείου του Ελληνικού Κράτους με την Διεθνή Τράπεζα Ανασυγκροτήσεως και Αναπτύξεως (Παγκόσμια Τράπεζα) για αναπτυξιακά έργα στον Έβρο συμπεριλαμβανομένων και το έργο της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης ύψος 35.000.000 $ με επιτόκιο 8,2% και αποπληρωμή στις 31 Δεκεμβρίου του 1982. Στην συνέχεια η ΕΒΖ, ίδρυσε δυο παραγωγικές μονάδες στην Σερβία και μια θυγατρική εταιρεία στην Κύπρο.
Μέχρι το 2006, τα κέρδη της έφταναν έως και 10.000.000 ευρώ, παρόλο που οι ισολογισμοί της μέχρι το 2004 δείχνουν ότι είχε διοικητικό προσωπικό 1099 άτομα και αντίστοιχα το εργατοτεχνικό προσωπικό ήταν 462 άτομα, με αμοιβές που έφταναν στα 51.210.000 εκ. ετησίως. Σε αυτό το σημείο, αν κάνουμε μια απλή διαίρεση του παραπάνω ποσού δια το σύνολο των ατόμων -1561 άτομα- βλέπουμε ότι τους αναλογεί κατά μέσο όρο περί των 4,200 ευρώ μισθός!!!
Το Φεβρουάριο του 2006, οι υπουργοί γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενέκριναν τη ριζική μεταρρύθμιση του τομέα ζάχαρης στην Ε.Ε. Η μεγαλοφυής αυτή μεταρρύθμιση εστιάστηκε στην κατά 36% περικοπή της εγγυημένης ελάχιστης τιμής της ζάχαρης (από 631,9 ευρώ/τόνο το 2006/2007 σε 404,4 ευρώ/τόνο από το 2009/2010), στην αποζημίωση των γεωργών και στη δημιουργία του Ταμείου Αναδιάρθρωσης, με σκοπό τη χρηματική αποζημίωση των λιγότερο ανταγωνιστικών παραγωγών, οι οποίοι επιλέγουν να διακόψουν τη δραστηριότητά τους.
Το πρόγραμμα για την αναδιάρθρωση του ευρωπαϊκού τομέα ζάχαρης διήρκησε τρία χρόνια (2006-2009) και είχε ως αποτέλεσμα την αποποίηση 5,8 εκατ.τόνων ζάχαρης.
Το έτος 2007/2008, στο πλαίσιο του προγράμματος αναδιάρθρωσης, η Ελλάδα αποποιήθηκε το 50,01% της εθνικής της ποσόστωσης με αποτέλεσμα, η ποσόστωση να ανέρχεται συνολικά στους 158.702 τόνους από 317.502 που ήταν αρχικά.
Το 2011, με καταγγελίες του πρώην αντιπροέδρου του ομίλου, ο κύριος Γάτσος ενημερώνει το Δ.Σ ότι η εταιρεία έχει συνάψει συμφωνίες ζημιογόνες για την επιχείρηση άνω των 100.000.000 ευρώ!
Η ΕΒΖ Α.Ε. για να καλύψει τις ζημιές, κατέληξε να δανείζεται με ληστρικά επιτόκια της τάξεως 9,5% 10% και 12,45%.
Στα τέλη του 2012 το υγιές κομμάτι της ΑΤΕ( κύριος μέτοχος της ΕΒΖ) περνά στην ιδιοκτησία της Τράπεζας Πειραιώς.
Τέλος στις 24.2.2020 επικυρώνεται το σχέδιο διάσωσης της ΕΒΖ Α.Ε, . Σύμφωνα με αυτό, το ‘’καθαρό’’ της κομμάτι περνά στην Τράπεζα Πειραιώς, αλλά οι οφειλές της πέρασαν στο Δημόσιο, δηλαδή σε όλους εμάς –οι οποίοι και πληρώσαμε για την ίδρυση της και τώρα ξαναπληρώνουμε τα χρέη που δημιούργησαν οι διαχειριστές της. Το αποκορύφωμα του σχεδίου διάσωσης έρχεται με την ενοικίαση της (για 28 μήνες) στην εισαγωγική εταιρεία ζάχαρης ROYAL SUGAR, η οποία όφειλε στην ΕΒΖ 1.722.806 ευρώ από ζάχαρη που είχε αγοράσει δύο χρόνια πριν, αλλά ποτέ δεν πλήρωσε και έως και σήμερα βρίσκεται σε δικαστική διένεξη με την ΕΒΖ.
Επιπλέον, το δημόσιο επιβαρύνθηκε και με την καταβολή υπέρογκων ενισχύσεων στους αγρότες για το 2019, 2020, 2021, ως αποζημίωση των ζαχαροτεύτλων. Μια οικονομική ενίσχυση η οποία θα δινόταν για παραγωγή ζάχαρης, πράγμα το οποίο δεν έγινε ποτέ…
Διαπιστώνουμε, πως όλες οι κρατικές μονοπωλιακές βιομηχανίες της χώρας, όπως η Larco Α.Ε, τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και η Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης, φτάνουν πάντα με τον ίδιο τρόπο (τυχαίο;) σε οικονομικό αδιέξοδο και τελικά σε ‘’ξεπούλημα’’. Το Ελληνικό Κράτος αποδεικνύεται, πως έχει συγκεκριμένη μέθοδο, να δημιουργεί με δημόσιο χρήμα Βιομηχανίες αλλά στην πορεία, δεν μπορεί να ελέγξει την βιωσιμότητα τους και τις εκποιεί εφόσον θεωρούνται ασύμφορες…
Στο σχέδιο αυτό, συνένοχος είναι και η Ε.Ε , η οποία σήμερα αποτελεί τον κύριο ενορχηστρωτή. Διότι είναι εκείνη που καθορίζει το κόστος των δανείων των επιχορηγήσεων, είναι αυτή που καθορίζει, το τι θα παράγει ένα κράτος μέλος της, σε τι ποσότητα και σε ποια τιμή θα το πουλάει.
Και εδώ μπαίνουν οι τράπεζες, οι οποίες είναι αυτές που μας διοικούν, μέσω της νομισματικής πολιτικής της χώρας, την οποία καθορίζει η Τράπεζα της Ελλάδος μέσω της Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τράπεζας, η οποία θέτει τους κανόνες, τους όρους και τα επιτόκια.
Οι τράπεζες καθορίζουν τα επιτόκια, αυτές ρυθμίζουν και την βιωσιμότητα της επιχείρησης, είναι αυτές που αποφασίζουν, αν θα μπει το προϊόν στην αγορά, ή όχι.
Έτσι, φτάσαμε στο σήμερα και καταντήσαμε από μεγαλο-εξαγωγείς, να μην παράγουμε ούτε κόκκο ζάχαρης, να μην καλλιεργούμε ούτε ένα στρέμμα τεύτλο σε όλη την Θράκη και την Μακεδονία, οι αγρότες να έχουν φτάσει σε απόγνωση, αλλά η κυβέρνηση πέρα βρέχει…
Φτάσαμε στο σημείο, να εισάγουμε ζάχαρη, πληρώνοντας εκατομμύρια ευρώ, παρατηρώντας το μοναδικό μονοπώλιο της Ελληνικής Βιομηχανίας στον πρωτογενή τομέα, που ιδρύθηκε επί Κωνσταντίνου Καραμανλή, να ξεπουλιέται επί κυβέρνησης Μητσοτάκη. Άλλωστε, ο υπουργός ανάπτυξης της ΝΔ Άδωνις Γεωργιάδης, μας είχε προειδοποιήσει για τις προθέσεις τους λέγοντας ότι: ‘’ΕΓΩ ΜΙΑ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΝ ΚΑΝΩ ΓΙΑΤΙ ΠΙΣΤΕΥΩ ΟΤΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ. ΓΙΑΤΙ ΟΠΟΥ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΕΧΕΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΑ ΚΑΝΕΙ ΘΑΛΑΣΣΑ.’’
Το μόνο ενθαρρυντικό είναι, πως τελικά είδαμε να υλοποιείται μια κυβερνητική εξαγγελία στο ακέραιο της! Είπαν θα ξεπουλήσουν και ξεπούλησαν!!!
Τώρα αν το κόστος αυτών των εκποιήσεων είναι ζημιογόνο για το δημόσιο συμφέρον είναι άλλο θέμα… Ποιος θα τους ελέγξει άλλωστε; Ποιος θα ελέγξει τους όρους των συμβάσεων που χάρισαν όλες τις κρατικές βιομηχανίες; Ποιος θα εναντιωθεί στα σχέδια που έγιναν νόμοι καταστροφικοί για τον πρωτογενή τομέα της χώρας;
Η ιστορία, εκτός όλων των άλλων, μας δείχνει ξεκάθαρα τα παραδείγματα προς αποφυγή! Ας δούμε, λοιπόν, πόσα χάσαμε έως τώρα από τις επιλογές των ανθρώπων, που εμείς ορίσαμε να διαχειρίζονται τα δικά μας πράγματα… Και όσον αφορά τον βιομηχανικό τομέα, να θυμόμαστε πως χωρίς πρωτογενή παραγωγή, χάνονται οι αγρότες, χάνονται θέσεις εργασίας, χάνονται εξαγωγές… γενικώς χανόμαστε!