Γράφει ο Άρης Μέττος
Πρόσφατα διοργανώθηκε από τον ΣΕΒ εκδήλωση με θέμα «Ευρωεκλογές 2024: Ο κόσμος αλλάζει. Η Ευρώπη μπορεί;». Κύριοι ομιλητές αυτής της συζήτησης που παρουσίασε ο γνωστός δημοσιογράφος (διευθυντής της Καθημερινής) κος Αλέξης Παπαχελάς ήταν ο πρόεδρος του ΣΕΒ κος Δημήτρης Παπαλεξόπουλος και ο αντίστοιχος αντιπρόεδρος κος Ευάγγελος Μυτιληναίος.
Και τα δύο μέλη του ΔΣ του ΣΕΒ είναι επιχειρηματίες και μέλη των ΔΣ δύο μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων με διεθνή παρουσία (όμιλος ΤΙΤΑΝ & MYTILINEOS-Energy & Metals). Πέρα όμως από τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες κατέχουν θεσμικές θέσεις σε Ευρωπαϊκές οργανώσεις και επιτροπές που σχετίζονται άμεσα με τους κλάδους ενασχόλησης τους, αλλά και με συζητήσεις και αποφάσεις που αφορούν την επιχειρηματική και όχι μόνο πορεία της Ευρώπης.
Η συζήτηση ήταν άκρως ενδιαφέρουσα, γιατί ειπώθηκαν αλήθειες και έγιναν επισημάνσεις και παρατηρήσεις που αφορούν το μέλλον της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Ένα από τα θέματα συζήτησης που επισημάνθηκε με γλαφυρό τρόπο από τον κο Μυτιληναίο ήταν το ενεργειακό ζήτημα. ‘’Θα μου πεις εδώ πέρα κατακλυζόμαστε από ΑΠΕ, αναφέρθηκε ο αντιπρόεδρος του ΣΕΒ, σε λίγο οι διαχειριστές θα αρχίσουν να σβήνουν τους διακόπτες γιατί έχουμε περισσότερη ενέργεια από αυτή που μπορούμε να παράξουμε…Όμως αυτή την ενέργεια δεν ξέρουμε τι να την κάνουμε γιατί δεν έχουμε καλώδια να πάνε από εκεί…εκεί. Φτιάξαμε σα να λέμε ένα μεγάλο σταθμό ενέργειας αλλά ξεχάσαμε να τον συνδέσουμε με το κεντρικό σύστημα και τώρα διαπιστώνουμε μετά από τόσες επενδύσεις τρισεκατομμυρίων ότι πρέπει να ασχοληθούμε με το δίκτυο ξοδεύοντας αλλά τόσα ίσως και παραπάνω.’’
Πραγματικά, αν ασχοληθεί κανείς με τον τρόπο υπολογισμού της χονδρικής τιμής της μεγαβατώρας και του ενεργειακού μείγματος των πηγών της (ΑΠΕ, φυσικό αέριο, λιγνίτης, υδροηλεκτρικές υποδομές κ.λπ.) θα διαπιστώσει ότι ένα διδακτορικό δεν φτάνει για να κατανοήσει το πώς λειτουργεί η συγκεκριμένη αγορά. Δεν είναι τυχαίες άλλωστε και οι διάφορες διαφημίσεις των παρόχων που διαλαλούν ότι έχουν απλοποιήσει την διαδικασία ενημέρωσης των καταναλωτών και ότι όλα είναι κατανοητά και ξεκάθαρα στα τιμολόγια τους.
Με λίγα λόγια, οι πολίτες δεν χρειάζεται να αναρωτιούνται, γιατί τα τιμολόγια παρουσιάζουν αύξηση μέχρι και 70%, ή γιατί πλέον ένα μεγάλο ποσοστό του μισθού τους, αλλά και των κερδών τους εφόσον μιλάμε για επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, κατευθύνεται στην αποπληρωμή των μηνιαίων πολύχρωμων λογαριασμών, όπου σαν άλλα ουράνια τόξα έρχονται για να ομορφύνουν την ημέρα τους, προκαλώντας εγκεφαλικά και καρδιακά στην όψη τους και μόνο.
Καμία ανησυχία, κανένα πρόβλημα… οι πάροχοι φροντίζουν για την ενημέρωση σου και είναι όλα τόσο απλά και κατανοητά, που δεν χρειάζεται να αναρωτηθεί κανείς γιατί, ενώ παράγουμε τόση πράσινη ενέργεια, τόση που δεν ξέρουμε τι να την κάνουμε, όπως ανέφερε και ο κος Μυτιληναίος, τα τιμολόγια ανεβαίνουν αντί να μειώνονται μαζί με την πίεση μας!
Κανείς δεν μας είπε, όταν αποφασίσαμε σαν χώρα να καταστρέψουμε το φυσικό μας περιβάλλον και την αισθητική μας, γεμίζοντας κάθε βουνό, λόφο και νησί με ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά ότι τελικά όλη αυτή η ενέργεια δεν μπορεί να απορροφηθεί, γιατί δεν υπάρχει το αντίστοιχο δίκτυο να την εκμεταλλευτεί! Αποψιλώσαμε τα δάση μας και λίαν συντόμως θα επιβαρύνουμε και τις θάλασσες μας με τα αντίστοιχα ενεργειακά θαλάσσια πάρκα που έρχονται άμεσα, αδιαφορώντας για τις άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις στην φύση και στον άνθρωπο, όπως πολλοί ειδικοί έχουν επισημάνει, μαθαίνοντας στην τελική, ότι δεν υπάρχουν υποδομές αποθήκευσης της παραγόμενης ενέργειας των ΑΠΕ, αλλά η ενέργειά τους χρησιμοποιείται τη στιγμή που παράγεται, κι αυτό, όταν το επιτρέπουν οι κλιματικές συνθήκες.
Με λίγα λόγια, σπεύσαμε σαν χώρα να εκμεταλλευτούμε τις επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχει δώσει έμφαση στην διαδικασία της ‘’Πράσινης Μετάβασης’’ συμπιέζοντας τους προϋπολογισμούς για την άμυνα, την βιομηχανική ανάπτυξη και καινοτομία, την υγεία, την παιδεία κ.λπ. (όπως επιβεβαίωσαν και οι κ.κ. Παπαλεξόπουλος και Μυτιληναίος), χωρίς σχεδιασμό και πρόγραμμα, απλώς για να βγουν κερδισμένα για άλλη μια φορά συγκεκριμένα επιχειρηματικά σχήματα και μηχανισμοί συνεπικουρούμενα από τους πολιτικούς παραστάτες τους, κάνοντας για άλλη μια φορά αυτό που γνωρίζουν πολύ καλά εδώ και χρόνια.
Μάλιστα δεν είναι τυχαία, η στροφή της Γερμανίας σε πατροπαράδοτους τρόπους παραγωγής ενέργειας, η οποία προκειμένου να διασφαλίσει την ενεργειακή της αυτάρκεια επαναλειτουργεί παροπλισμένα λιγνιτικά εργοστάσια.
Η μετάβαση στην Πράσινη Ενέργεια σαφώς και πρέπει να αποτελεί σημαντικό ζήτημα στις συζητήσεις και αποφάσεις των Βρυξελλών, αλλά μέσα από ερασιτεχνισμούς και σχεδιασμούς που ευνοούν συγκεκριμένα κέντρα αποφάσεων και μηχανισμούς, ο πολίτης δεν κερδίζει κάτι, αντιθέτως βιώνει στην τσέπη του και την καθημερινότητα του τα αποτελέσματα αυτών των λάθος χειρισμών και αποφάσεων.
Ανάμεσα σε όλα τα σημαντικά που ακούστηκαν στην συγκεκριμένη συζήτηση, πολύ σημαντικές είναι οι πληροφορίες που τα στελέχη του ΣΕΒ έδωσαν σχετικά με την λειτουργία των Ευρωπαϊκών θεσμών και του Ευρωκοινοβουλίου.
Κάνοντας λόγο για σοβαρά γραφειοκρατικά ζητήματα, καθυστερήσεις και αναρίθμητους κανονισμούς στην λειτουργία των ευρωπαϊκών θεσμών, μίλησαν για έλλειμμα λειτουργικότητας, συνεννόησης και αποφάσεων που εμποδίζουν την Ευρώπη να αναλάβει των ηγετικό ρόλο που μπορεί να παίξει σε παγκόσμιο επίπεδο.
Οι ιδιαιτερότητες των ευρωπαϊκών κρατών, τα πολιτισμικά τους χαρακτηριστικά, οι αρχηγικοί ρόλοι που κάποια μέλη θέλουν να κατέχουν εις βάρος των άλλων, η έλλειψη ουσιαστικού κοινού οράματος σε όλους τους τομείς πλέον έχουν κάνει την εμφάνιση τους δημιουργώντας πολλαπλά προβλήματα, αστοχίες και καθυστερήσεις σε στρατηγικά ζητήματα της ευρωπαϊκής πολιτικής και οικονομίας.
Ενώ λοιπόν η Ευρωπαϊκή Ένωση να κοιτάξει να λύσει τα δομικά προβλήματα, που παρουσιάζει σε επίπεδο πολιτειακό και εκτελεστικό, ασχολείται αυτή την στιγμή με άλλα ζητήματα π.χ. τον πόλεμο στην Ουκρανία που σαφώς και είναι σημαντικός για την παγκόσμια πολιτική σκηνή, βάζοντας όμως σε δεύτερη μοίρα θέματα που αφορούν την ανεξαρτητοποίηση, την αυτάρκεια και την ανάπτυξή της, στα πλαίσια του ενισχυμένου ρόλου που θα πρέπει να παίξει στο μέλλον ανάμεσα στις παγκόσμιες ισορροπίες που ο ανταγωνισμός Δύσης και Ασίας επιβάλλει.
Το ενεργειακό αποτελεί μείζον θέμα για τον Ευρωπαϊκό χώρο. Η εξάρτηση της Ευρώπης από το Ρωσικό φυσικό αέριο ήταν μια επιλογή που την πληρώνει σήμερα ο Ευρωπαίος πολίτης. Η μη οργανωμένη ανάπτυξη των ΑΠΕ στα μέλη κράτη χωρίς την δημιουργία του ανάλογου δικτύου μεταφοράς ενέργειας και η έλλειψη επενδύσεων σε λοιπές πλουτοπαραγωγικές ενεργειακές πηγές που πλέον επιβεβαιωμένα η Ευρώπη κατέχει π.χ. φυσικό αέριο στην Μεσόγειο (με την άμεση εμπλοκή και της χώρας μας μάλιστα) έχει καθυστερήσει την ενεργειακή αυτονόμηση της από τρίτους, καθιστώντας την ευάλωτη και δέσμια σε τιμολογιακές ανατιμήσεις και αλλαγές.
Το νέο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο που θα προκύψει από τις επερχόμενες εκλογές πρέπει να έχει το ανάλογο μείγμα των ευρωβουλευτών που θα τολμήσουν να αλλάξουν την κατεστημένη γραφειοκρατική λειτουργία της ευρωπαϊκής λήψης αποφάσεων και εκτέλεσης σχεδιασμών.
Η Ευρώπη θα πρέπει να γίνει πιο ευέλικτη, ανεξάρτητη και καινοτόμα. Τομείς όπως η άμυνα, η βιομηχανική ανάπτυξη και έρευνα, το κοινωνικό κράτος, η δικαιοσύνη και η επιχειρηματικότητα θα πρέπει να ενισχυθούν και να εξελιχθούν άμεσα πάντα σε άμεση συσχέτιση με το περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους που ο ευρωπαϊκός χώρος κατέχει.
Το ενεργειακό ζήτημα με τα αυξημένα τιμολόγια πέραν κάθε λογικής, αλλά και η ακρίβεια γενικότερα στα είδη πρώτης ανάγκης δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην καθημερινότητα των ευρωπαίων πολιτών. Οι πληθωριστικές πιέσεις σε συνδυασμό με τους αδύναμους προϋπολογισμούς και κυρίως την έλλειψη κοινής πολιτικής και σχεδιασμού δεν βοηθάνε στην αναβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών με αποτέλεσμα να δημιουργούνται τριγμοί και αίσθημα ανασφάλειας μεταξύ των μελών κρατών.
Οι καταστάσεις απαιτούν αποφασισμένους πολιτικούς που να μπορούν να πάρουν ρίσκα συγκρουόμενοι, αν χρειαστεί με την κατεστημένη τάξη που διοικεί σήμερα το Ευρωπαϊκό σχήμα προκειμένου να αλλάξει η πορεία της Ευρώπης μέσα από μια επιτυχημένη και δημιουργική διεργασία συνεργατικότητας με έμφαση στο αποτέλεσμα.