Γράφει ο Δημήτρης Αλαμπάνος
Μπορεί το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών να μειώθηκε το 2023 στο 6,5% του ΑΕΠ, από 9,7% του ΑΕΠ που είχε φτάσει το 2022 λόγω πληθωρισμού, αλλά φέτος η υποχώρηση έχει ήδη επιβραδυνθεί, με το έλλειμμα να μην αναμένεται να υποχωρήσει κάτω από το 6% του ΑΕΠ. Και επειδή τα ποσοστά μπορεί να μην είναι κατανοητά από πολλούς, θα διευκρινίσω ότι το Έλλειμμα Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών για το 2023 ήταν 10,68 δισεκατομμύρια ευρώ!
Το υψηλό αυτό έλλειμμα αποτελεί ακόμη ένα μελανό σημείο για την ελληνική οικονομία, αφού καθιστά την Ελλάδα καθαρό οφειλέτη στον υπόλοιπο κόσμο.
Με άλλα λόγια, καταναλώνουμε περισσότερα από όσα εξοικονομούμε από ιδίους πόρους, με συνέπεια να αναγκαζόμαστε να χρησιμοποιούμε πόρους και από ξένες οικονομίες προκειμένου να καλύψουμε τις εγχώριες ανάγκες μας.
Το διαρκώς αυξανόμενο έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αποκαλύπτει την ανεπάρκεια της σημερινής κυβέρνησης (αλλά και των προηγούμενων) στη διαχείριση των οικονομικών της χώρας. Η συνεχής εξωτερική χρηματοδότηση δημιουργεί μεγάλη αβεβαιότητα και ανασφάλεια και απειλεί την οικονομική σταθερότητα, υποβαθμίζοντας συγχρόνως και τη θέση της χώρας στο παγκόσμιο οικονομικό γίγνεσθαι.
Είναι επείγουσα ανάγκη να ληφθούν άμεσα μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος και την αύξηση της αυτάρκειας της χώρας.
Η εστίαση στην ανάπτυξη της πρωτογενούς παραγωγής και η βελτίωση των δεικτών σε αυτό τον τομέα αποτελεί μονόδρομο. Η ενίσχυση της γεωργίας, του κτηνοτροφικού τομέα και της ιχθυοκαλλιέργειας πρέπει να είναι προτεραιότητα με στόχο τη μείωση της εξάρτησης από εισαγωγές και τη δημιουργία εσωτερικής ανάπτυξης. Οι τομείς αυτοί, αν μπορέσουν να συνδυαστούν και με τον τουρισμό που δείχνει να πηγαίνει καλά, είναι αρκετοί ώστε να δώσουν μια μεγάλη ώθηση στην Ελληνική οικονομία.
Αν για παράδειγμα, ο τουρίστας σε ένα νησί καταναλώνει πατάτες ελληνικής παραγωγής, αντί Αιγύπτου ή Τουρκίας που καταναλώνει σήμερα, πίνει ελληνικά κρασιά και μπύρες και τρώει ψάρια και κρέατα ελληνικής παραγωγής, όλοι σχεδόν οι πόροι που θα φέρει στη χώρα μας, θα παραμείνουν εντός συνόρων και ανακυκλούμενοι θα συμβάλλουν στη βελτίωση της οικονομίας μας.
Το αντίθετο όμως συμβαίνει σήμερα, αφού το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων που φέρνει ένας τουρίστας στη χώρα μας χάνεται, επειδή αυτός καταναλώνει σχεδόν αποκλειστικά εισαγόμενα προϊόντα και έτσι τα χρήματά του φεύγουν από την πίσω πόρτα, συμβάλλοντας μάλιστα έτσι στο μεγάλο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Ένας άλλος τομέας στον οποίο πρέπει να δοθεί προτεραιότητα είναι ο τομέας της ελληνικής βιομηχανίας. Επενδύσεις στην τεχνολογία, την καινοτομία και την εκπαίδευση είναι απαραίτητες για τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος, που θα ευνοεί την ανάπτυξη της βιομηχανίας και της επιχειρηματικότητας. Είναι απαραίτητο να αναβιώσουμε τις παλιές καλές στιγμές της ελληνικής κλωστοϋφαντουργίας, των ελληνικών ηλεκτρικών συσκευών, της ελληνικής βιομηχανίας ζάχαρης, των τροφίμων και όλων των τομέων της πάλαι ποτέ υγιούς ελληνικής βιομηχανίας, που οι ελληνικές κυβερνήσεις άφησαν (ή φρόντισαν) να διαλυθούν.
Δε θα πρέπει όμως να αμεληθεί και ο παραδοσιακός βιοτεχνικός κλάδος, αλλά και αυτός της οικοτεχνίας, που εκτός της οικονομικής ανάπτυξης μπορούν να βοηθήσουν την ελληνική ύπαιθρο να ορθοποδήσει και να ανθίσει οικονομικά, αλλά και κοινωνικά, κάτι που σήμερα είναι απαραίτητο.
Η επένδυση στην έρευνα και την καινοτομία, σε συνδυασμό με τη μείωση της γραφειοκρατίας και τη δημιουργία ενός σταθερού και αξιόπιστου οικονομικού περιβάλλοντος, είναι κρίσιμοι παράμετροι για τη δημιουργία νέων τεχνολογιών και προϊόντων, που θα βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.
Ένας από τους σημαντικούς παράγοντες αύξησης του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών είναι το υπερβολικά αυξημένο κόστος της ενέργειας. Η Ελλάδα όμως λόγω του υπεδάφους της, της γεωγραφικής της θέσης και της κλιματολογικής της κατάστασης, μπορεί και επιβάλλεται να εφαρμόσει εναλλακτικές τεχνολογίες, οι οποίες θα είναι υψηλών προδιαγραφών με πλήρη ασφάλεια και απόλυτο σεβασμό προς το περιβάλλον. Με μια στρατηγικά σχεδιασμένη και καλά συντονισμένη προσπάθεια από τον τομέα της ενέργειας, η Ελλάδα όχι μόνο θα ήταν αυτάρκης, αλλά κάλλιστα θα μπορούσε να έχει μεγάλα έσοδα από εξαγωγές.
Όλα αυτά παράλληλα με τις ισχυρές μας βιομηχανίες, τον τουρισμό και τη ναυτιλία, θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση μιας ταχύρρυθμης οικονομικής άνθησης για τη χώρα μας και την ολοκληρωτική βελτίωση της ζωής όλων μας.
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η πολιτική βούληση και η ικανότητα των κυβερνήσεων του τόπου, κάτι που σήμερα φαντάζει ως ανέκδοτο.