Γράφει Άρης Μέττος
Για σοκ κάνουν λόγο τα ειδησεογραφικά πρακτορεία και μέσα μαζικής επικοινωνίας σχετικά με το ποσοστό αποχής των Ευρωεκλογών. Για πρώτη φορά στα εκλογικά χρονικά της χώρας μας οι συμμετέχοντες ήταν λιγότεροι από τους απέχοντες.
Συγκεκριμένα στις πρόσφατες Ευρωεκλογές σε σύνολο 9,6 εκατομμυρίων εγγεγραμμένων ψηφοφόρων πήραν μέρος 3,9 εκατομμύρια πολίτες με το αντίστοιχο αρνητικό ρεκόρ να έχει καταγραφεί στις ευρωεκλογές του 2009, με την αποχή να αγγίζει τότε το 47,5% (5,3 εκατομμύρια συμμετέχοντες σε σύνολο 10 εκατομμυρίων εγγεγραμμένων). Τον Μάιο του 2019 στις, προηγούμενες Ευρωεκλογές δηλαδή, το ποσοστό αποχής είχε διαμορφωθεί σε 41,3% (5,9 εκατ. συμμετέχοντες σε σύνολο 10 εκατ. εγγεγραμμένων).
Βέβαια, η τελευταία αποχή του 59,5% ήταν αρκετή για να αποτελέσει θέμα συζήτησης και αναζήτησης από την πλευρά της πολιτικής- και όχι μόνο- ηγεσίας των λόγων και των αιτιών που οδήγησαν σε αυτή την κατάσταση. Αιφνιδιασμένοι λοιπόν διάφοροι πολιτικοί, παράγοντες, δημοσιογράφοι και λοιπές καθεστωτικές λαοπρόβλητες φιγούρες αναζητούν, συζητούν και αναλύουν στα κανάλια και τις υπόλοιπες συχνότητες των πολιτών, τους λόγους για τους οποίους τους γύρισαν την πλάτη.
Άλλοι κάνουν λόγο για δευτερευούσης σημασίας εκλογές, “δεν εξαρτάται δα και το μέλλον της χώρας από τις Ευρωεκλογές” θα πουν κάποιοι… Άλλοι μιλούν για κόπωση του εκλογικού σώματος, ύστερα από απο τις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις του τελευταίου ενάμιση έτους. ‘Ισως η διαφορά του πρώτου κόμματος στις δημοσκοπήσεις να απώθησε πολλούς πολίτες να πάνε στις κάλπες η ακόμη και η χαλαρή εκλογική περίοδος να μην κράτησε ζωηρό το ενδιαφέρον τους.
Όσο και αν η ανησυχία υπάρχει διάχυτη σε διάφορους πολιτικούς παράγοντες στην ουσία η εκλογική πραγματικότητα των Ευρωεκλογών του 2024 είναι το αποτέλεσμα μιας καλά οργανωμένης πολιτικής γραμμής σε ολόκληρη την Ευρώπη και κυρίως στην Ελλάδα.
Η συνεχής αντιπαλότητα και η έντονη αντιπαράθεση των εκλογικών αναμετρήσεων, ιστορικά στην Ελλάδα με την πολυτάραχη πολιτική ιστορία, μέσω μιας κομματικής ιδεολογικής συμπεριφοράς, δεν είναι τυχαία. Στόχος ήταν και παραμένει η σταδιακή απομάκρυνση των πολιτών από τα κοινά, η έντονη αντιπαλότητα μέχρι σε επίπεδο μίσους μεταξύ των διαφόρων χρωματικών πολιτικών αποχρώσεων, η απαξίωση της πολιτικής μέσω της πελατειακής σχέσης εξάρτησης πολιτικών και ψηφοφόρων και η σταδιακή αποστροφή των ανθρώπων που μπορούν να προσφέρουν ανιδιοτελώς από την πολιτική (και κυρίως των νέων) βλέποντας ότι τίποτα δεν αλλάζει πραγματικά, όποιος και αν αναλαμβάνει τα δημόσια αξιώματα.
Η ψυχολογία του πολίτη στα πλαίσια μιας ευνομούμενης πολιτείας, όπου η συμμετοχή του στα κοινά να αποτελεί τον κύριο μοχλό του τρόπου διαχείρισης της δημοσιονομικής πολιτικής και των πόρων που διαθέτει, για να μπορέσει να προσφέρει σε όλους το βέλτιστο περιβάλλον ζωής και διαβίωσης, μετατρέπεται σε στιγμιαίο τιμωρητικό ξέσπασμα κάποιων ημερών η ακόμη και λεπτών.
Η στιγμή που ο εκάστοτε πολίτης ‘’τιμωρεί’’ την προηγούμενη κυβέρνηση στην κάλπη για τις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις, την αναξιοκρατία, τις ελλιπείς υποδομές, την ακρίβεια και τις λοιπές αρνητικές καταστάσεις, που υπάρχουν στην ζωή του, είναι και η μόνη ενεργή επαφή του με την πολιτική πραγματικότητα.
Ακόμη και εκεί βέβαια, την ταυτότητα του σκεπτόμενου λογικού πολίτη, που ύστερα από μια αποδεικτική διεργασία και μελέτη των προγραμματικών δηλώσεων των εκάστοτε υποψηφίων, θα έπρεπε να ακολουθεί η φυσική επιλογή των καλύτερων εκπροσώπων του βάσει ικανοτήτων και αποτελέσματος, την αντικαθιστά το προσωπείο του εγκάθετου ψηφοφόρου, του κομματικού οπαδού και του ευκαιριακού υποστηρικτή μιας οργανωμένης παράταξης, ενός καλοκουρδισμένου μηχανισμού που υφαρπάζει κάθε φορά την διαχείριση του δημόσιου βίου από τον πολίτη καθιστώντας τον απλό παρατηρητή.
Θα περίμενε κανείς, ότι σε Ευρωπαϊκό επίπεδο η κατάσταση θα ήταν καλύτερη, ότι το σύνολο των Ευρωπαίων πολιτών πραγματικά νοιάζονται για την πολιτική και κοινωνική πορεία της Ευρώπης γενικότερα, αλλά και για την κοινή προκοπή και ωφέλεια. Περίπου οι μισοί (50,99%) από τους 357 εκ. ψηφοφόρους των 27 κρατών της ΕΕ προσήλθαν στις κάλπες για τις ευρωεκλογές της 9ης Ιούνη 2024. Το μήνυμα της απαξίωσης της πολιτικής σε Ευρωπαϊκό επίπεδο είναι ηχηρό.
Παρόλο που οι Ευρωεκλογές θα έπρεπε να αποτελούν γεγονός σημαντικό και ισάξιο με τις βουλευτικές για κάθε χώρα – μέλος, οι καθημερινές ανάγκες των πολιτών, η σκληρή ακρίβεια και λιτότητα, η αναξιοκρατία και η έλλειψη αποτελεσματικότητας των Ευρωπαϊκών οργάνων στα καθημερινά προβλήματα και τις ανησυχίες των Ευρωπαίων, απογοητεύουν διαρκώς τον εκλογικό κορμό της Ευρωπαϊκής ένωσης με αποτέλεσμα την αποχή που παρατηρήθηκε, ακόμη και αν αυτή διαφέρει από χώρα σε χώρα με τον μέσο όρο να αποτελεί την τάση αναφοράς στην πολιτική ζωή και πορεία της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Η μη ενεργή συμμετοχή του πολίτη στην διαχείριση του πλούτου του, στις αποφάσεις και τις κατευθύνσεις που η πολιτική ακολουθεί στα χέρια λίγων ιδιοτελών προσώπων και σχηματισμών, αποτελούν την κυριότερη αιτία της έλλειψης ενδιαφέροντος των πολιτών για τα κοινά Το 59,5% της χώρας μας και το 50,99% της Ευρώπης συνολικά είναι επιλογή και όχι πραγματικότητα εξωγενών παραγόντων και οι πολιτικοί το ξέρουν και το επιζητούν.
Όσο λιγότερη η συμμετοχή στη πολιτική, τόσο μεγαλύτερη η αποχή των ανθρώπων από τις ζωές τους. Αυτοί επιλέγουν στην ουσία να αποστασιοποιηθούν από μια συμμετοχική διεργασία διαχείρισης σε μια παθητική στάση απαξίωσης και στασιμότητας, με θεσμικές εκλογικές εναλλαγές των ίδιων μηχανισμών και κέντρων εξουσίας, όπου κάθε φορά εμφανίζουν καινούργιους πολιτικούς θιάσους με αρεστά και δημοφιλή πρόσωπα (ηθοποιούς, δημοσιογράφους, παρουσιαστές, πολιτικάντηδες και λοιπούς οπορτουνιστές), που στην ουσία αποτελούν τους ‘’υψηλά μισθοδοτούμενους υπαλλήλους τους’’ μακριά από την πραγματική έννοια του πολίτη και της ουσιαστικής δημοκρατικής διεργασίας.
Το ότι η πολιτική κατάντησε εντέχνως να αποτελεί χειριστικό μηχανισμό συγκεκριμένων συμφερόντων και πρακτικών οφείλεται στον παράγοντα άνθρωπο. Αυτός επιτρέπει μέσω των πράξεων του και της μη συμμετοχής του, σε ποσοστώσεις και πληθυσμιακές μειοψηφίες να παγιώνουν συμπεριφορές και διαδικασίες επικίνδυνες για την πολιτειακή δημοκρατική πραγματικότητα.
Όταν, εντέχνως, παραποιείς τον ήχο σε διακαναλική προεκλογική συνέντευξη πολιτικού φορέα ενώ αποτελείς θεσμικό κρατικό μηχανισμό που έχει υποχρέωση να υπερασπίζεται την πολυφωνία και τον πλουραλισμό των πολιτικών απόψεων και θέσεων όλων των πολιτικών συνασπισμών και δυνάμεων του πολιτικού καμβά της χώρας σου παίζεις χωρίς να το γνωρίζεις σε ακραία σενάρια κοινωνικής ανισορροπίας και πολιτικής ανυπαρξίας που γεννούν φόβο, συγκρούσεις, αναταράξεις και προβληματικές καταστάσεις.
Είσαι εσύ, που πλέον σαν στρατευμένος υπάλληλος μιας κομματικής αρρωστημένης διεργασίας, ενταφιάζεις όλη την δημοκρατική διεργασία (ή τουλάχιστον αυτή που υπάρχει) της προσπάθειας των πολιτών να αναλάβουν την διαχείριση της πολιτικής τους υπαρξιακής ταυτότητας.
Είσαι εσύ που επιτρέπεις σε παγκόσμιο επίπεδο τις πολεμικές συγκρούσεις, την ακρίβεια, την φτώχεια και την κοινωνική απομόνωση.
Είσαι εσύ που θάβεις το μέλλον των δικών σου παιδιών και των υπολοίπων υποστηρίζοντας πολιτικές μαριονέτες και οικονομικά συμφέροντα μακριά από την φυσιολογία του ανθρώπου και την πραγματική δημιουργία του.
«Διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες» ήταν το πνεύμα των λόγων του φιλόσοφου Βολταίρου. Ανεξάρτητα αν τελικά το είπε ή όχι ο ίδιος, η βάση της δημοκρατικής διαδικασίας θα πρέπει να είναι ο σεβασμός σε όλες τις απόψεις και ιδέες από όπου και αν προέρχονται. Μέσω του διαλόγου και της αποδεικτικής διεργασίας ο κάθε πολίτης μπορεί να εκφράσει την άποψη του, την θέση του και έχει δικαίωμα να ακουστεί.
Τότε και μόνο τότε η έννοια της συμμετοχικής διαδικασίας αποκτά νόημα, ενώ ο άνθρωπος μετατρέπεται σε πολιτικό ον με νου και λογική, ικανό να διαχειριστεί το πολιτικό, κοινωνικό και κατ’ επέκταση οικονομικό περιβάλλον του, πετώντας από πάνω του κάθε αρνητικό και μη συλλογικό αποτέλεσμα που επιτρέπει σε μειοψηφίες να αποφασίζουν για την ζωή του και το μέλλον του.