Γράφει ο Άρης Μέττος
Μεγάλη απήχηση έχει πάρει στα ΜΜΕ σε διεθνές επίπεδο η ανάρτηση του Έλον Μασκ στην πλατφόρμα X ιδιοκτησίας του, υπέρ του κομματικού σχηματισμού AfD. Μάλιστα, ύστερα από τις πρωτοφανείς αντιδράσεις του πολιτικού κόσμου στην Γερμανία, αλλά και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, ο Έλον επανήλθε με άρθρο του στην κυριακάτικη έκδοση της Welt, υποστηρίζοντας ότι η Γερμανία βρίσκεται σαν χώρα «στο χείλος της οικονομικής και πολιτιστικής κατάρρευσης» κι επαναλαμβάνει ότι “η AfD είναι η τελευταία σπίθα ελπίδας”.
Η πολιτική κίνηση Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD) ιδρύθηκε το 2013 ως ένα ευρωσκεπτικιστικό κόμμα με ριζοσπαστική δεξιά πολιτική. Τάσσεται υπέρ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά θεωρεί το ευρώ ένα αποτυχημένο νόμισμα που οδηγεί τις οικονομίες των Ευρωπαϊκών χωρών σε συρρίκνωση και έλλειψη ανταγωνιστικότητας. Για τις θέσεις τους ενάντια στην μετανάστευση, αλλά και για το γεγονός ότι έχουν σχέσεις με άλλους ακροδεξιούς σχηματισμούς στην Ευρώπη, οι πολιτικοί εκπρόσωποι του ΑfD χαρακτηρίζονται από μεγάλη μερίδα της Γερμανικής, αλλά και Ευρωπαϊκής πολιτικής, ως ένας ακροδεξιός σχηματισμός που φλερτάρει με ακραίες υπέρ συντηρητικές ιδέες και απόψεις.
Ο Έλον Μασκ είναι σύμφωνα με τα τελευταία ‘’επίσημα’’ στοιχεία ο πλουσιότερος άνθρωπός στον κόσμο με περιουσία που ξεπερνά τα 320 δις. Με εταιρείες όπως η Space X, Tesla, Solar City, Neuralink πρωτοστατεί στην εξερεύνηση του διαστήματος, στις ανανεώσιμες και εναλλακτικές πηγές ενέργειας και στην προσπάθεια συμβίωσης ανθρώπου-τεχνητής νοημοσύνης.
Η συμμετοχή του στις πρόσφατες Αμερικανικές εκλογές, ως κύριος χρηματοδότης και υποστηρικτής του Ντόναλντ Τραμπ, ανέδειξε την άμεση εμπλοκή του στην πολιτική. Ως υπουργός πλέον της κυβέρνησης Τραμπ και του νέου υπουργείου αποτελεσματικότητας DOGE (Department of Government Efficiency) πολύ αναρωτιούνται για τον διττό ρόλο του στο επιχειρείν και στην κυβέρνηση. Θα πάρει αποφάσεις που θα επηρεάσουν αρνητικά την επιχειρηματική του πορεία, ή θα ενισχύσει την κερδοφορία του μέσω ευεργετικών διατάξεων;
“Εσείς, οι πολίτες, αποφασίζετε (το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας). Δεν το αποφασίζουν οι ιδιοκτήτες μέσων κοινωνικής δικτύωσης”, υπογράμμισε ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς ενώ ο αντικαγκελάριος Ρόμπερτ Χάμπεκ συμπλήρωσε ότι “Το τι θα συμβεί στη συνέχεια στη Γερμανία δεν θα το καθορίσει αυτός που φωνάζει πιο δυνατά, αλλά μάλλον η μεγάλη πλειοψηφία των αξιοπρεπών και λογικών ανθρώπων”.
Παρόμοιες αντιδράσεις από Γερμανούς πολιτικούς και ΜΜΕ κάνουν λόγο για ακραιφνή προσπάθεια παρέμβασης του Έλον Μασκ στις επικείμενες εκλογές στην Γερμανία. Βέβαια δεν είναι η πρώτη φορά που ο συγκεκριμένος επιχειρηματίας, πλέον και πολιτικός, παρεμβαίνει στα πολιτικά δρώμενα της Χώρας. Τον Σεπτέμβριο του 2023 είχε ζητήσει την παύση του κυβερνητικού συνασπισμού, όταν έμαθε ότι η γερμανική κυβέρνηση υποστηρίζει την θαλάσσια διάσωση μεταναστών στην Μεσόγειο με εκατομμύρια ευρώ – «παρά την θέληση των Γερμανών», όπως υποστήριζε.
Για δημαγωγία κάνει λόγο η Handelsblatt και όχι συνεισφορά στην πολιτική συζήτηση και διάλογο, είναι η ξεκάθαρη υποστήριξη ενός Αμερικανού δισεκατομμυριούχου προεκλογικά σε ένα εξτρεμιστικό κόμμα.
Βέβαια, ο Έλον Μασκ αντιπαρέρχεται των κατηγοριών μεγάλης μερίδας των πολιτικών δυνάμεων της Γερμανίας περί ακροδεξιάς ταυτότητας του AfD, λέγοντας ότι “η επικεφαλής Alice Weidel του AfD είναι λεσβία και η σύντροφός της κατάγεται από τη Σρι Λάνκα. Σας ακούγεται αυτό για Χίτλερ; Σας παρακαλώ”. Επίσης υπερασπίζεται το δικαίωμα του να κάνει κριτική στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Γερμανίας, εφόσον και ο ίδιος αποτελεί επενδυτή της οικονομίας της χώρας ως ιδιοκτήτης του εργοστασίου της εταιρείας του Tesla στο Βρανδεμβούργο.
Σαφώς και η ελευθερία λόγου πρέπει να θεωρείται δεδομένη σε μια δημοκρατική κοινωνία και όλες οι απόψεις, όσο ακραίες και αν είναι, πρέπει να ακούγονται. Αυτή είναι και η βάση μιας πλουραλιστικής και ανοιχτής κοινωνίας σε ιδέες και απόψεις. Το θέμα όμως που φαίνεται να έχει προκύψει αφορά την ηθική πλευρά της πολιτικής ορθότητας και επηρεασμού των πολιτών από συμφέροντα και καταστάσεις, που ενδεχομένως να καθοδηγούν τις εξελίξεις από θέση ισχύος.
Η ξέφρενη πορεία του Έλον Μασκ από την Πρετόρια της Νότιας Αφρικής στην θέση του πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο σίγουρα δεν ήταν τυχαία. Ένα φυσικό πρόσωπο -και όχι κρατική οντότητα (κι αυτό είναι από μόνο του πολύ περίεργο) – που έχει το προνόμιο να εκτοξεύει δορυφόρους στο διάστημα στα πλαίσια του προγράμματος Starlink, που φιλοδοξεί με 12.000 δορυφόρους να δημιουργήσει ένα παγκόσμιο δίκτυο δορυφορικού ίντερνετ και χρηματοδοτεί με 250 εκατομμύρια την προεκλογική εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ, σίγουρα έχει πολιτικό λόγο και άποψη.
Όταν όμως αυτή η άποψη εκφράζεται σε ένα από τα κυριότερα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που τυγχάνει να είναι και ιδιοκτησίας του την πλατφόρμα X (πρώην twitter) ή σε μεγάλης εμβέλειας ευρωπαϊκά ειδησεογραφικά μέσα (Die Welt), προκαλώντας μάλιστα την υπάρχουσα πολιτική κατεστημένη τάξη μιας εκ των ισχυρότερων οικονομιών της Ευρώπης, τα δεδομένα αλλάζουν.
Είναι σωστό και ηθικό άνθρωποι με τόσο ισχυρή οικονομική επιφάνεια να επηρεάζουν παγκοσμίως τα οικονομικά και πολιτικά δρώμενα της ανθρωπότητας; Πόσο λογικοί, ανεξάρτητοι και ανεπηρέαστοι μπορεί να είναι τέτοιοι παράγοντες από συμφέροντα και συμπεριφορές μονοπωλιακού χαρακτήρα; Ποιους στηρίζουν; Από ποιους υποστηρίζονται και επηρεάζονται; Πώς έφτασαν εκεί που είναι και τι τελικά πρεσβεύουν, θέλοντας να κυριαρχήσουν στην παγκόσμια εξέλιξη και πορεία της ανθρωπότητας;
Όλα τα παραπάνω ερωτήματα δεν αφορούν βέβαια τον Έλον Μασκ μόνο. Υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια ένα παιχνίδι εξουσίας και επηρεασμού της ανθρωπότητας και του συνόλου της παραγωγικής δυναμικής από συγκεκριμένα κυβερνητικά, τραπεζικά, επιχειρηματικά και δημοσιογραφικά συμφέροντα που πραγματικά καθοδηγούν τις εξελίξεις και την καθημερινότητα των ανθρώπων παγκοσμίως, συνήθως κεκαλυμμένα και άλλοτε φανερά.
Έννοιες όπως κοινωνική δικαιοσύνη, αξιοκρατία, ελεύθερη βούληση φαίνεται να επηρεάζονται αρνητικά από προσωπικές παρεμβάσεις ισχυρών προσώπων που εμφανίζονται να επεμβαίνουν σε κρατικές πολιτικές και πρακτικές. Η γερμανική πολιτική γνώμη είναι πολύ ευερέθιστη σε παρεμβάσεις τρίτων, κυρίως λόγω της κυρίαρχης θέσης της στην πολιτική σκηνή της Ευρώπης και αυτό φάνηκε στην περίπτωση της παρέμβασης του Έλον Μασκ.
Ποιος είναι πραγματικά ο πολίτης και ποια η ουσιαστική έννοια της πολιτείας; Πάνω σε ποια αξιακά πρωτόκολλα θα πρέπει να δομηθεί μια κοινωνία που πραγματεύεται την ισοδυναμία και την ισοπολιτεία μεταξύ των πολιτών;
Μια ελεύθερη κοινωνία με ουσιαστική δικαιοσύνη και αξιοκρατικά συστήματα διακυβέρνησης δεν θα επηρεαζόταν από παρεμβάσεις ισχυρών και προβεβλημένων ανθρώπων και συμφερόντων. Σε μια τέτοια πολιτική πραγματικότητα, οι πολίτες θα γνωρίζουν άριστα την αξία και την βαρύτητα της γνώμης τους στην πολιτική και κοινωνική ανανέωση των νόμων και θεσμών της πολιτείας τους.
Η παρέμβαση του Μασκ στην πολιτική ζωή της Ευρώπης δεν αποτελεί κάτι το πρωτοφανές και περίεργο. Άνθρωποι και μηχανισμοί με ισχύ και ηχηρή παρουσία επηρεάζουν την ανθρώπινες κοινωνίες εδώ και πολύ καιρό. Χρεοκοπίες κρατών, οικονομικοί δολοφόνοι, πολιτικές μαριονέτες, καθοδηγούμενοι από τραπεζικά και επιχειρηματικά καρτέλ, απομακρύνουν συνέχεια τον απλό καθημερινό πολίτη από την δυνατότητα που του παρέχει η ουσιαστική συμμετοχή του στα κοινά, να διαχειρίζεται την πολιτεία του και τα περιουσιακά στοιχεία που την περιβάλλουν ανεμπόδιστα προς όφελος του συνόλου και του ιδίου.
Οι πολίτες πρέπει πλέον να αναζητήσουν με ειλικρίνεια και θάρρος τις πολιτικές δυνάμεις που τολμούν να αντιπαρατεθούν σε μια χρόνια κατεστημένη πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα απέναντι στην φυσιολογία του ανθρώπου, να επιδιώξουν την δημιουργία μιας πολιτείας, όπου η κοινωνική ελευθερία, η αξιοκρατία και η δικαιοσύνη θα αποτελούν τους κύριους παράγοντες επηρεασμού της κοινωνικής ζωής και ευημερίας τους.